Nawadnianie pól uprawnych i ogrodów prywatnych, a potrzebne pozwolenia
Streszczenie
W artykule zostały zawarte informacje na temat nawadniania upraw oraz ogrodów prywatnych. Opisano przypadki, kiedy wymagane jest pozwolenie wodnoprawne na korzystanie i pobór wód.
Słowa kluczowe: nawadnianie, pozwolenie wodnoprawne, pobór wód, operat wodnoprawny, susza
* mgr inż. Karolina Skubis, Politechnika Rzeszowska im. Ignacego Łukasiewicza
* mgr inż. Sebastian Kawa, Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki
W ostatnich latach w Polsce obserwuje się postępujące zmiany klimatu. Przejawia się to dużymi wahaniami temperatury oraz niedostatkiem wody w okresach wegetacji roślin. Z uwagi na „ciepłe” i prawie bezśnieżne zimy, gleba już w okresie wiosennym jest przesuszona. Woda staje się zasobem deficytowym, dlatego ważne jest prawidłowe gospodarowanie oraz zarządzanie zasobami wody. W celu złagodzenia skutków suszy zaleca się stosowanie następujących działań:
- wykorzystywanie zasobów wód podziemnych;
- magazynowanie wody w zbiornikach retencyjnych;
- magazynowanie i zatrzymywanie wody w rzekach i systemach melioracyjnych podczas opadów;
- magazynowanie wody deszczowej;
- powtórne wykorzystywanie zużytej wody (odprowadzanej do systemów kanalizacyjnych);
- stosowanie wodooszczędnych systemów nawadniających;
- poprawianie zdolności retencyjnych gleb poprzez stosowanie zabiegów agrotechnicznych.
Pomimo ograniczonych zasobów wodnych, gospodarstwa rolne muszą poradzić sobie z zapewnieniem wystarczającej ilości wody do nawadniania pól uprawnych i ogrodów. Źródło wody do nawodnień stanowią zbiorniki wodne naturalne i sztuczne, wody opadowe, studnie i kanały.
W przypadku własnych ogrodów w okresach suszy i braków wody może dochodzić do czasowego obumierania roślin ogrodowych, słabego rozwoju trawy ogrodowej oraz brakiem wody w studniach głębinowych wykorzystywanych zarówno na cele gospodarcze – do użytku domowego – jak i na cele podlewania ogrodów.
Rys. 1 Fotografia przedstawiająca nawadnianie zraszaczami, źródło: https://podlewanie.pl
Kiedy wymagane jest pozwolenie wodnoprawne?
Cytując fragment Ustawy Prawo Wodne, można stwierdzić, że pozwolenie wodnoprawne jest wymagane na:
- usługi wodne;
- szczególne korzystanie z wód;
- długotrwałe obniżenie poziomu zwierciadła wody podziemnej;
- rekultywację wód powierzchniowych lub wód podziemnych;
- wprowadzanie do wód powierzchniowych substancji hamujących rozwój glonów;
- wykonanie urządzeń wodnych;
- regulację wód, zabudowę potoków górskich oraz kształtowanie nowych koryt cieków naturalnych;
- zmianę ukształtowania terenu na gruntach przylegających do wód, mającą wpływ na warunki przepływu wód;
- prowadzenie przez wody powierzchniowe płynące oraz przez wały przeciwpowodziowe obiektów mostowych, rurociągów, przewodów w rurociągach osłonowych lub przepustów;
- prowadzenie przez śródlądowe drogi wodne oraz przez wały przeciwpowodziowe napowietrznych linii energetycznych i telekomunikacyjnych.
Działalność rolnicza wymaga uzyskania pozwoleń na nawadnianie upraw. Jeśli chodzi o usługi wodne, jest to pobór wód powierzchniowych lub podziemnych, natomiast w kategorii szczególnego korzystania z wód jest to nawadnianie gruntów i upraw wodami w ilości większej niż 5,00 m3 na dobę (średniorocznie). Pozwolenia wodnoprawnego wymaga także wykonanie obiektów służących do poboru wód powierzchniowych lub podziemnych oraz urządzeń do nawadniania. Nawadnianie związane jest z poborem wody, a więc w świetle prawa stanowi szczególny rodzaj korzystania z wód i wymaga pozwolenia wodnoprawnego.
W przypadku korzystania z wód na cele bytowe do wykorzystania w codziennym życiu nie ma konieczności uzyskiwania jakichkolwiek zgód oraz pozwoleń. Wyłącznie w przypadku przekraczania poboru w ilości 5,00 m3 na dobę (średniorocznie) koniecznym będzie złożyć wniosek o uzyskanie pozwolenia wodnoprawnego.
Jak uzyskać pozwolenie wodnoprawne?
W celu uzyskania pozwolenia wodnoprawnego na pobór wód do nawadniania pól uprawnych i ogrodów należy złożyć wniosek do jednostki Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie tj.: Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej, Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej, Zarząd Zlewni lub Nadzór Wodny.
Do wniosku należy dołączyć:
- operat wodnoprawny;
- decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach (jeżeli wymagane);
- wypis i wyrys z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku jego braku decyzję o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego lub decyzję o warunkach zabudowy (jeżeli wymagane);
- ocenę wodnoprawną (jeżeli wymagane).
W przypadku poboru wód i nawadniania pól bez pozwolenia wodnoprawnego można otrzymać decyzję o zakazie korzystania z wód. Za korzystanie z wód lub wykonanie urządzenia wodnego bez aktualnego pozwolenia grozi kara grzywy, aresztu lub ograniczenia wolności.
Podsumowanie
Podsumowując, w przypadku korzystania z wód dla nawadniania prywatnych posesji w niewielkich ilościach nieprzekraczających ustawowych nie ma konieczności uzyskiwania jakichkolwiek zgód i pozwoleń. W przypadku korzystania z wód na cele gospodarcze (działalności gospodarczej) lub przemysłowej lub rolniczej, wtedy bez względu na wielkość poborów i sposoby nawadniania koniecznym jest uzyskiwania pozwolenia wodnoprawnego zarówno na szczególne korzystanie z wód jak i wykonanie urządzenia wodnego. Uzyskanie pozwolenia wodnoprawnego na pobory wód podziemnych i powierzchniowych wiążą się również z opłatami, które to regularnie co półrocze należy przekazywać na konto Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej zgodnie z rachunkami otrzymywanymi od Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie.
Bibliografia
http://www.szczecin.rzgw.gov.pl/nawodnienia
